Euthanasie voor psychisch lijden: waarom Siska, 26, mijn hart brak

Voor Siska liep het van het begin al fout. Op school kreeg ze psychologische begeleiding via het CLB, maar dit moest vroegtijdig gestopt worden, wegens een tekort aan een budgetair/administratief kader. Dan ging het verder bergaf: Siska werd van hot naar haar gestuurd, geraakte in het psychiatrisch systeem. Aan de leeftijd van 17 moest ze bij gebrek aan personeel een tijd in een isolatiekamer verblijven. Ook het gezelschap van de medepatiënten (o.a. drugsverslaafden of personen met zware psychiatrische aandoeningen), vormde niet bepaald de beste omgeving voor een mogelijk genezingsproces.  Het is dan ook geen wonder, dat Siska, in een seculiere, individualistische wereld als de onze, de moed erbij verloor en even vrede lijkt de vinden bij haar geplande dood.

Sterven als enige uitweg voor je persoonlijke uitdagingen is een problematiek die niet nieuw is.  Paus Johannes Paulus II heeft ons jaren geleden al gewaarschuwd voor wat hij de “cultuur van de dood” noemde. Een cynische wereld, waarbij niet langer de barmhartigheid primeert, maar expeditieve “oplossingen”, gedreven door schijn-empathie.  Ben je hopeloos ziek en afhankelijk? Spuitje. Rusthuiskamer wordt te duur? Spuitje. Kan je je geen degelijke psychologische begeleiding veroorloven, of vind je geen aangepaste therapie meer? Spuitje. Maar geen nood, onder ieder media-artikel over dit thema vind je de link naar de zelfmoordlijn. Met deze laatste stuiptrekking van een wegkwijnende Christelijke denkwereld, waarin mensen met zelfmoordgedachten geholpen moesten worden,  kan de maatschappij gemakkelijk haar geweten sussen zonder haar egoïsme en tekort aan visie in vraag te moeten stellen. Want de meest kwetsbaren helpen door een aangepastere zorg lijkt tegenwoordig een onoverkomelijke uitdaging

Ook de Kerk schiet in dit verhaal tekort. Waar hoor ik een bisschop of priester nog preken over euthanasie ? Sinds het verjagen van de arme Monseigneur Léonard uit ons land, blijft de Kerk muisstil in de media, behalve als ze ertoe verplicht worden, om zich voor de zoveelste keer op vaak onhandige wijze te veranwoorden voor misbruikschandalen. Trouwens, welke parochiepriester is er nog beschikbaar om te luisteren naar de lijdende mens? Wanneer ze voelen dat een gesprek verder gaat dan een paar banaliteiten, vluchten ze vaak weg naar de volgende “vergadering”. Door het uitsterven van lokale parochies verdwijnt bovendien het sociale weefsel, dat vroeger klaar stond om mensen te ondersteunen.  Johannes Paulus II, die tijdens zijn leven vaak bekritiseerd werd, had dus groot gelijk. Wanneer men in niets meer gelooft en het systeem hierbij faalt of onherkenbaar verandert, rest enkel nog de cultuur van de dood.

Uiteraard is dit geen betoog om de terminaal zieke mens niet palliatief te begeleiden of zijn stervensproces niet zoveel mogelijk te verzachten (ik hoor de pro-euthanasie meute al naar adem happen en brullen “dat ik het niet begrijp”). Voor de gelovige Christen kan zelfmoord echter nooit een oplossing vormen. Over leven en dood heeft enkel God de ultieme heerschappij. Ook het gebruik van euthanasie om te besparen op de meest kwetsbaren met medelijden als vals excuus is moreel totaal verwerpelijk. Iemand helpen bij zelfmoord is geen medische zorg. Ik denk dat niemand geneeskunde studeert om later dodelijke spuitjes te geven of verpleegkunde studeert om uiteindelijk letale cocktails aan de baxters van hun patiënten te hangen.  We hoeven ons dus niet neer te leggen bij een maatschappij waar dit normaal is. Tijd om de juiste, humane keuzes te maken, met daadwerkelijk respect en barmhartigheid voor de lijdende mens.