In Mexico gaat er sinds 2013 een zeer mooie expositie de ronde over de Lijkwade van Turijn, met o.a. een prachtige reconstructie van het Lichaam van Christus aan de hand van de Lijkwade.
Het meesterstuk van de Exposición de la Sábana Santa (Tentoonstelling van de Heilige Lijkwade), is het lichaam dat tentoongesteld word vlak naast de replica van de Lijkwade. Juan Manuel Miñarro, een prestigieuze kunstenaar en professor aan de Universiteit van Sevila, heeft de Lijkwade gedurende 12 jaar bestudeerd – de langste studie die werd verricht op het gezicht en het lichaam van de Man van de Lijkwade. Gebruik makend van forensische en antropologische technieken, heeft hij één van de meesterstukken van deze tentoonstelling vervaardigd, tot in de volledige forensische details. Het lichaam werd in hout uitgesneden.
Juan Manuel Miñarro vertelt over de Lijkwade: “Het doek is volledig vreemd aan de kunst, er is geen gelijke. Het staat boven alles wat we kennen in onze artistieke geschiedenis.”
Sinds het doek geanalyseerd werd door wetenschappers en de vreemde vorming van de beeltenis werd vastgesteld, hebben velen getracht het doek te reproduceren of er een uitleg voor te geven. Prestigieuze fysici, chemici, wetenschappers,… niemand is erin geslaagd. De afbeelding van de Heilig Lijkwade is veel complexer dan het op het eerste zicht lijkt. De Lijkwade is iets enorm bijzonder. De afbeelding op die lijkwade heeft namelijk 9 bovennatuurlijke, onverklaarbare kenmerken, die het uniek, onherhaalbaar en onfalsifieerbaar maken.
Kenmerk 1: Oppervlakkigheid
Iedere linnen vezel, waar de doek uit vervaardigd is, is amper 1/10 van de diameter van een menselijke haar dit. De afbeelding is zo extreem oppervlakkig dat het slechts 5/100 van een millimeter diep gaat in het doek.
Kenmerk 2: Afwezigheid van pigmentatie
De afbeelding heeft geen pigment, geen verf, geen verfstof, niets chemisch. Er is geen verflijn; het is geen schilderij.
Kenmerk 3: Niet-gerichtheid
In het onbekende proces van de vorming van de afbeelding was er geen gerichtheid, zoals die welke een hand zou produceren wanneer er wordt geschilderd; de afbeelding is rechtstreeks op het doek gekomen, proportioneel en zonder richting – er was geen contact (met bvb. een penseel of iets dergelijks).
Kenmerk 4: Thermische stabiliteit
De afbeelding wordt niet beïnvloedt door hitte, het heeft een hoge thermische resistentie. Het heeft reeds verschillende branden doorstaan, met temperaturen tot 950°C, en noch het vuur, noch de hitte heeft de afbeelding beïnvloedt.
Kenmerk 5: Hydrologische stabiliteit
Het doek heeft de markeringen die geproduceerd werden door water, mogelijks door water dat gebruikt werd bij het blussen van de brand. Maar de afbeelding werd er ook niet door beïnvloed.
Kenmerk 6: Chemische stabiliteit.
De degradatie van het linnen en z’n geelbruine kleur die de afbeelding vormt, werd noch opgelost, noch verkleurd of zelfs gewijzigd door inwerking van allerlei soorten chemische reagens. Doordat het absolute chemische resistentie toont, is de kleur het resultaat van een onverklaarbare degradatie van de cellulose, en niet van iets dat eraan werd toegevoegd.
Kenmerk 7: Microscopische Details
De afdruk van het doek is extreem gedetailleerd. Niet enkel zijn de wonden veroorzaakt door de geselslagen perfect te zien, maar door tussen deze wonden te kijken, kunnen ook kleinere wonden gezien worden; details die enkel zichtbaar zijn met een microscoop. Tevens kan men onder de microscoop zien dat terwijl één vezel verkleurd is, deze ernaast (op een afstand van micrometers) geen verkleuring vertoont. Dat wijst op microscopische perfectie.
Kenmerk 8: Negativiteit
De afbeelding is een optisch negatief, en wanneer het ‘omgekeerd’ wordt, wordt het positief – of de ‘werkelijke beeltenis’ getoond. Enkel op deze manier verkrijgt de afbeelding een echte en gedetailleerde verschijning.
Kenmerk 9: Drie-dimensionaliteit
De afdruk van de Lijkwade toont op een onverklaarbare manier de drie-dimensionele volume-informatie van het lichaam. De densiteit van ieder punt (van de afbeelding) is gerelateerd aan het reliëf van het lichaam, waardoor bij de productie van de afbeelding er dus verschillende afstandspunten waren vanwaar de afbeelding op het doek werd gebracht. Dit kon slechts ontdekt worden met behulp van een ruimtesonde die uitgerust is met een systeem om de maan in kaart te brengen, uitgevonden door de NASA in 1978.
Wetenschappers zijn tot op heden iet in staat geweest om een oorzaak te formuleren voor het ontstaan van de afbeelding. De resultaten toonden dat enkel straling voldoet aan de kenmerken van de vorming van de afbeelding. Enkel huidige technologie zou in staat zijn om zoiets te reproduceren: er zouden dan miljoenen lasers nodig zijn om in één ogenblik een afbeelding te vormen in een optisch negatief met 3D-informatie. Onmogelijk dus.
Meer info op Sabanasantaexpo.com.
Vorig jaar maakten Italiaanse wetenschappers eveneens een reconstructie aan de hand van 3D-computertechnieken.
Expositie in België
Jammer genoeg is de prachtige expositie in Mexico nationaal, dus zullen wij deze hier nooit te zien krijgen. Maar geen nood, ook in België is er een permanente expositie over heilige doeken, waaronder de Lijkwade van Turijn, namelijk bij de Karmelgemeenschap van Bierbeek, hetzij iets minder uitgebreid en ‘spectaculair’.
In 2016 was er in Beauring ook een tijdelijke, uitgebreidere expo over de Lijkwade. Daar werd o.a. de reden meegedeeld waarom de datering in de jaren 1980 foutief was: men had namelijk de verstellappen gedateerd, die er in de middeleeuwen op waren genaaid om ontstane gaten te dichten, en niet de lijkwade zelf.
Wie dat wenst kan prenten van de Lijkwade bekomen (formaat: 1/5 A5) via deze link.
„Wetenschappers zijn tot op heden niet in staat geweest om een oorzaak te formuleren voor het ontstaan van de afbeelding. De resultaten toonden dat enkel straling voldoet aan de kenmerken van de vorming van de afbeelding.”
Deze wetenschappers hebben een tunnelvisie, zij schrijven de alternatieve hypothese met chemische reacties af en zeggen dan dat zijzelf de vorming niet kunnen verklaren. Er zouden miljoenen lasers tegelijk vanuit het lichaam moeten hebben gestraald.
Een wonder blijft het, maar de chemische hypothese is eenvoudiger. De aminen die uit het dode lichaam treden reageren met stijfsel en andere dergelijke verbindingen op het oppervlak van de doek. Dit is het begin van een keten van reacties die te boek staan als Maillard-reacties, die bij het bakken van brood de typische kleur geven. Bij kamertemperatuur, dus ook bij de lijkwade, lopen deze reacties veel langzamer. Na de verrijzenis kan de eerste reactie van de keten niet meer plaatshebben door afwezigheid van de aminen, maar de volgreacties als omlegging, oxidatie en stikstofafsplitsing gaan wel door. De kleur wordt pas gevormd in de laatste reactie; daarom was waarschijnlijk direct na de verrijzenis nog geen kleuring te zien. Daar kunnen jaren overheen zijn gegaan. Stikstof hoeft nu dus ook niet gevonden te worden.
Dit is geen volledige verklaring, maar past beter bij het principe van het scheermes van Ockham: ingewikkelde verklaringen moeten worden „weggeschoren” als er eenvoudigere zijn. Ik heb dit in een verhaal als uitgebreide reactie toegevoegd aan het artikel op katholiekforum.net van 2 april 2018.
Overigens is de kleur niet absoluut chemisch resistent, want sterke reductiemiddelen als diïmidereagens (hydrazine) of lithiumboorhydride veranderden de kleur volledig in het oorspronkelijke wit.