De Mammon als nieuwe anti-religie

De markt is de nieuwe afgod van de Westerse wereld geworden, ons gouden kalf, onze heilige koe. “Gij kunt niet God dienen en de mammon,” verwittigde  Jezus ons in het Lucas-Evangelie.” Maar Zijn verwittiging werd ook in onze tijd voor de zoveelste keer genegeerd, want het markt-denken heeft onze wereld letterlijk veroverd. Met zijn “onzichtbare hand” lijkt de markt op veel manieren op een alternatieve religie met als hoofdwaarden vrije concurrentie, rendabiliteit en winstgevendheid. 

De markt-religie verhoudt zich op vele manieren als een anti-kerk,

  • met zijn clerus: de woordvoerders van de werkgeversorganisaties,
  • zijn missionarissen: business schools en MBA opleidingen naar Angelsaksisch model
  • zijn heiligen: succesvolle zakenlui die in business schools schaamteloos worden vereerd,
  • en zijn zondaars: de verliezers in de markt-economie: laaggeschoolden, werklozen, steuntrekkers, langdurig zieken, oudere werknemers, vakbondslui etc.

Concurrentie en consumptie als basiswaarden

Bron: cpsa.com

In de markt-religie wordt niet de naastenliefde gepromoot, maar concurrentie. Concurrentie tussen bedrijven, maar ook tussen mensen. Mensen zijn gereduceerd tot een “human resource” (menselijke grondstof), die men kan gebruiken maar ook weggooien, zoals men een oud mobieltje vervangt door een nieuwer model. Wie niet (meer) in de economie kan meedraaien wordt preventief voor de geboorte geaborteerd of bij een onproductief levenseinde geëuthanaseerd. Dezelfde redenering wordt, zij het in minder radicale mate, gevolgd op de arbeidsmarkt, waar oudere of minder rendabele werknemers worden afgestoten, of in het privé-leven, waar men zijn partner vervangt door een jonger, succesvoller, aantrekkelijker type. De mens in de hedendaagse markt-religie heeft bijgevolg geen enkele zekerheid meer, noch professioneel, noch privé. Dit leidt onvermijdelijk tot verhoogde stress. Nog nooit kenden we zoveel psychologische problemen als depressies, burn-outs, faalangst, gedragsproblemen en ga zo maar door.

Ongelijkheid als deugd en het verdwijnen van de solidariteit

In het markt-religie wordt ongelijkheid als een deugd gezien, een aanzet om het beter te doen. Succes moet beloond worden en welvaart zal onvermijdelijk “naar onder sijpelen”, aldus de volgelingen van de markt-religie.  Daarom vindt men het ook verantwoord om op solidariteit te besparen. Men organiseert wel af en toe nog een mediashow à la “Music for Life” om ons geweten te sussen, maar initiatieven om onze maatschappij  structureel rechtvaardiger te maken of te houden worden afgebouwd en zelfs honend weggelachen.

Vakbonden en andere werknemersorganisaties worden bijvoorbeeld bestempeld als provocateurs of fossielen uit een andere tijd. Men denkt ze niet meer nodig te hebben. Inderdaad, onder invloed van de markt-religie, zijn werknemers veel individualistischer geworden. Bij ontevredenheid denken ze makkelijk bij een andere werkgever terecht te kunnen, als ze maar over het juiste curriculum vitae beschikken. Werknemers die hierin niet (meer) slagen, zijn “losers”, en daar hoef je dus geen medelijden mee te hebben. Voor hen opkomen zou slecht zijn voor het eigen imago, en bijgevolg een bedreiging voor de eigen carrière.

Bron: politicalhat.com

Liberalisering, privatisering, globalisering

De “heilige”, vrije markt moet en zal er zijn! Dit plan wordt voor ons allen geïmplementeerd door supranationale structuren als de Europese Unie. Hun doelstelling? De ontmanteling van de nationale soevereiniteit, het opbreken van natie-staten in kleinere regio’s, alsook een zo uitgebreid mogelijke privatisering van alle utiliteiten en diensten aan de bevolking.

Waarom is dit nodig? Natie-staten hebben meestal vervelende wetten, structuren en sociale verworvenheden, die de locale bevolking tegen agressieve internationale marktspelers moeten beschermen. Dat is uiteraard niet praktisch voor het internationale establishment, vertegenwoordigd door exclusieve verenigingen als de Bilderberg groep, op wiens vergaderingen pottekijkers als de media bewust worden weggehouden. Het liefst zou dit establishment West-Europeanen even slecht betaald willen zien als Roemenen, Bulgaren of Chinezen, maar ze hebben wel oog voor onze hoge scholingsgraad en rendabiliteit. Daarom wordt onze iets hogere kost op de arbeidsmarkt, voorlopig althans, nog getolereerd.


“There is no alternative” en de crisis als drukkingsmiddel

Aan onze West-Europese burgers wordt er verteld dat er “geen alternatief is” voor de social-economische afbraak. We zijn gewoon te duur en ons huidig systeem “onwerkbaar”.  Internationale verdragen worden in het leven geroepen om locale wetgevingen rond milieu, arbeid en consumentenbescherming onder druk te zetten. Soms worden crisissen of angstpsychoses gewoon gecreëerd om de bevolking te manipuleren in het aanvaarden van onpopulaire beslissingen.

Valse beloften

Er wordt aan West-Europeanen beloofd, dat, indien ze alle besparingen en ontmantelingen slikken, er meer welvaart gecreëerd zal worden, maar eigenlijk is dit een leugen. Ongecontroleerde migratie, de export van de productie van goederen naar ontwikkelingslanden, de verkaveling van onze landbouwgrond, het internationaal “concurrentieel” maken van onze inkomens, de afbouw van onze sociale bescherming, maar ook een “liberale” gezinspolitiek: het heeft enkel geleid tot een verzwakking van onze weerbaarheid als volk. Sociale verschillen worden steeds groter. Onze nationale belangen worden niet meer verdedigd, zodat we steeds meer de speelbal worden van internationale trends.

Markt-religie koloniseert de politiek ten koste van democratie en vrijheid

De markt-religie doet zich voor als een vrij systeem, maar eigenlijk is het een virus, dat alle politieke partijen en media heeft gekoloniseerd. Zowel Rechts als Links (via de “derde weg”) volgen dezelfde economische eenheidsgedachte, waardoor het niet meer uitmaakt voor welke partij je stemt. Je krijgt toch altijd hetzelfde politiek. De macht wordt verplaatst van de kiezer naar de consument of aandeelhouder, maar daar geldt het gelijkheidsbeginsel uiteraard niet meer. De markt-religie vormt op deze manier dus een bedreiging voor de democratie.

Bedrijfsleven uitgezogen door financiële markten

Ook het bedrijfsleven is niet langer echt vrij, maar onderhevig aan een complex systeem van audits, evaluaties en andere vormen van controle. Een bedrijf wordt tegenwoordig niet meer beoordeeld op basis van haar reële activiteit, maar op basis van virtuele financiële opbrengsten voor aandeelhouders. Het gevolg hiervan is dat de reële economie niet enkel wordt uitgezogen door de financiële wereld,  maar dat bedrijven voor een groot deel hun autonomie en capaciteit tot innovatie moeten opgeven om de aandeelhouders te vriend te houden. Ook werknemers ondergaan omwille van dit systeem soms onnodige herstructureringen, met een sfeer van frustratie, angst en wantrouwen tot gevolg.

Wat kan men doen als gelovige?

Bron: rappler.com

Bewust worden

Eerst en vooral moet een gelovige zich bewust worden van de invloed van de markt-religie op ons dagelijks bestaan als burger en werknemer, alsook de gevolgen voor de zwakkeren in onze maatschappij. Het is belangrijk om zich hierbij steeds goed te informeren. Gebruik hiervoor verschillende bronnen en niet enkel de commerciële media, die vaak in handen zijn van dezelfde personen of groepen, die ook de bedrijven, politiek en supranationale instellingen controleren.

Kiezen voor verantwoord rentmeesterschap

Tijdens verkiezingen, kies voor politici die staan voor solidariteit met alle burgers (niet enkel de top 1%),

verantwoord rentmeesterschap van de staat, economie en het milieu, alsook een sterke gezinspolitiek. De programma’s van politieke partijen zijn meestal online te vinden. Lees ze aandachtig, ook tussen de lijnen. Laat je niet misleiden door angstpsychosen en andere intimidatie via de media. De wereld gaat bijvoorbeeld niet instorten wanneer het international establishment angst heeft voor een bepaalde beslissing (denk bijvoorbeeld aan Brexit). Gebruik Christelijke waarden om politieke programma’s te beoordelen. Stel je steeds de vraag wat Christus hiervan zou denken?

Kiezen voor je collega’s

Gedraag je ethisch en solidair op het werk. Laat je carrière nooit primeren over je integriteit. Op het werk, verkoop je je tijd aan je werkgever, niet je ziel aan de carrièreduivel!

Kiezen voor je gezin

Je hebt soms weinig vat op wat er zich afspeelt op het werk of in de maatschappij, maar je hebt wel controle over je aandacht voor je gezin. Geef steeds voorrang aan je partner, kinderen en bredere familie. Denk eraan, je zal ongetwijfeld door je werkgever ontslagen worden, indien je diensten niet langer noodzakelijk zijn. Jouw familie is er voor altijd.

Bron: ontdekgod.nl

Engagement

Indien je hiervoor tijd heb, engageer je voor de Kerk, voor een goed doel, of doe aan politiek. Blijf niet onverschillig. Heb je minder tijd, blog, reageer op artikels en fora. Schrijf protestbrieven naar verantwoordelijken die zich misdragen. Teken petities. Consumeer en investeer op een verantwoorde manier.

Kiezen voor God

Ten slotte, het beste wapen tegen toxische ideologieën is je geloof. Verdiep je in het magisterium van de Kerk, lees de Bijbel. En bid elke dag om een sterke relatie op te bouwen met Christus. Tegen Hem hebben de mammon en het markt-fundamentalisme geen kans!

Auteur:Katharina Gabriels

Katharina Gabriels is gehuwd en moeder van twee tieners. Ze is gefascineerd door (kerkelijke) actualiteit, hedendaagse maatschappelijke ontwikkelingen en ethische kwesties.

5 commentaren op “De Mammon als nieuwe anti-religie

  1. Haatreacties en reacties met vloek- en scheldwoorden zijn niet toegestaan.
    : Bilderberg, concurrentie, Europa, liberalisering, markt, markt-denken, markt-religie, neoliberalisme, vrije markt

  2. Wat je schrijft over bedrijven dat leeft ook in de sociale sector – iedere kop is winst of de cliënt in die bepaalde instelling of ziekenhuisstructuur hoort dat doet er niet meer toe. Met de cliënten hun zorgvraag, noden en behoefte wordt geen rekening meer gehouden, want daar is geen geld, tijd en personeel voor! Voor liefdevolle zorg of aandacht is er geen sprake meer, het is werken tegen de klok in om alles af te krijgen. En dan moet je ook nog ergens tijd vinden voor de administratie, terwijl er tekort is aan personeel. Of je nu met jongeren werkt of met bejaarden idem dito. We worden allemaal door al die herstructureringen, met een sfeer van negatieve frustratie, angst en wantrouwen geconfronteerd. Voor iemand die leeft vanuit het christelijk geloof en moet werken in deze sector is bidden voor de cliënten en ook vele verloren personeelsleden die afsteven op burn-out en depressie in stilte niet overbodig. Bidden is nog maar de enigste reddingsboei die je kan uitwerpen. Verder sta je met je hoofd tegen de muur en moet je met pijn in je hart zorgtaferelen en begeleidingsvormen aanzien die je in onze landen niet als waar zou aannemen.

    Euthanasie en abortus worden niet zomaar gepromoot in onze landen. De cliënten hebben meestal al een lange negatieve voorgeschiedenis met instellingen en zorgverleners achter de rug, afschuwelijk veel leed dat veroorzaakt is door slechte infrastructuren en uitgebluste personeelsleden. Waar moeten ze nog heen in ons onchristelijk egoïstisch landje? Onbegrijpelijk dat de Broeders van liefde aan deze zieke evolutie willen deelnemen zogezegd uit liefde voor de patiënt? Welke liefde, zonder de goddelijke liefde is er geen liefde, want die liefde is alleen maar gebouwd op verlangens van meer geld en succes! Het kruis van Christus is begraven en dat zal ook de ondergang worden voor de zwakke mens in nood. Eén ding vergeten deze egoïstische maatschappij, we kunnen allemaal plots overmand worden door tegenslag en dan komen we zelf in deze slechte zorgcirculatie terecht waar de vreugde van zorg en liefde niet meer vindbaar is. Want, de wereld is uitgeblust, moe want ze hebben God niet meer nodig – alleen maar geld, veel like’s en succes. Gezinnen waar beide ouders van gaan werken, is geen goede zaak. Zowel kinderen, relaties en zelfs cliënten en collega’s zijn de dump van hun vele stressfactor, die ze dan afreageren door pesten, roddelen, kwaadsprekerij, ontrouw enz.

    Gwendolyn Rutten kan zeggen wat ze wil.. Ik voel mij een gezegende dochter die nog een moeder had die uit liefde bij haar kinderen wou blijven. Gwendolyn Rutten kent de wereld niet, die is maar beperkt tot haar eigen bekrompen leefwereld. En door haar eenzijdig kijken daar moet ons Belgisch landje dan beter van worden?

  3. Geld heeft altijd voor de mens een belangrijke rol gespeeld en op zijn eigen is dat niet slecht, want we hebben geld nodig anders ben je een sukkelaar , maar geld mag zeker niet onze afgod worden. Goed artikel !!

  4. Duidelijk en overtuigend! Het is zoals de filosoof Walter Benjamin schreef in een van zijn laatste opstellen in 1938: “Kapitalisme is een godsdienst, maar dan een zonder verlossing en zelfs zonder een zondag, elke dag opnieuw meedraaien, produceren, consumeren…”

  5. Een glasheldere analyse…En al loopt de leugen nog zo snel….de waarheid achterhaalt ze wel!

Er is geen mogelijkheid (meer) om commentaar te geven op dit nieuwsbericht