Het hellend vlak van euthanasie: euthanasie en levensmoeheid

Is euthanasie voor bejaarden die een gevoel van levensmoeheid hebben een goed idee? Jean-Jacques De Gucht vindt alleszins van wel. Voorlopig vindt hij niet bijzonder veel medestand, al ziet Ettienne Vermeersch zijn idee wel zitten. Een artikel uit de Knack van deze week ging over de kwestie. Ook al komt het idee van De Gucht er misschien nog niet direct door, het toont wel aan dat euthanasie een hellend vlak is, dat steeds verder gaat…

Volgens het artikel zijn er veel bejaarden tegenwoordig zeer ongelukkig, zo ongelukkig dat sommigen hun leven als “voltooid” zien en willen sterven:

“Ook vandaag worden we steeds dwingender geconfronteerd met het doodsverlangen van tachtigers en negentigers. Ze willen niet meer verder omdat ze eenzaam zijn, zich nutteloos voelen of het hier zo onderhand wel hebben gezien. […] Het is een verzuchting waar zowel beleids- als opiniemakers oren naar hebben, in een tijd dat het recht op zelfbeschikking ons bijzonder dierbaar is.”

Als we een beetje verder in het artikel de volgende woorden van Wim Distelmans lezen, wordt het echter duidelijk hoe cynisch het allemaal is:

“Vinden we euthanasie of zelfdoding echt het beste antwoord? Moeten we niet eerst proberen om zijn leefomstandigheden te verbeteren? De ervaring leert dat de meeste mensen dan wél nog verder willen leven. Zo had ik een patiënte van 97 die de hele dag alleen thuis zat, genoeg had van het leven en me vroeg om haar te helpen sterven. Tot ze op mijn aandringen een paar weken doorbracht in Topaz, het ondersteunende en palliatieve dagcentrum van het UZ Brussel. Daar leefde ze zo van op dat euthanasie voor haar niet meer hoefde. We moeten minstens proberen om mensen zulke alternatieven aan te reiken.”

Het lijkt dat veel bejaarden zich ongelukkig en eenzaam voelen omdat ze in de steek gelaten worden, omdat er niet genoeg liefde is voor hen. Is het grote gebrek aan respect en liefde voor ouderen inderdaad niet een van de grote gebreken van onze maatschappij? Het is cynisch om te lezen dat ze blijkbaar soms zo ongelukkig gemaakt worden, dat het niet meer hoeft voor hen. Gemakkelijk is dat misschien wel voor de maatschappij, die er dan niet meer naar moet omkijken, en voor de erfgenamen. Maar het is ook schandalig, en gewoon jammer, want een maatschappij die haar ouderen minacht, minacht ook veel levenswijsheid.

Het hellend vlak van euthanasie leidt ertoe dat we steeds verder gaan in het afschrijven van mensen. Eerst was het alleen voor zeer ernstige fysische, terminale, kwalen. Dan gaat het ook voor psychische kwalen. Als het van sommigen afhangt binnenkort ook gewoon voor “levensmoeheid”. Waar zal dit eindigen? Zullen binnenkort tieners met liefdesverdriet die zelfmoord willen plegen daarbij geholpen worden? Hoe verder dit gaat, hoe meer we zullen verliezen.

Een andere term die ze hebben verzonnen om euthanasie nog verder te laten gaan is ‘polypathologie’. Dit staat voor een veelheid van (ouderdoms)kwalen, die op zich genomen niet genoeg zijn voor euthanasie, maar volgens sommigen samen genomen wel een reden kunnen zijn. Ook dit is een begrip dat kan leiden tot een explosie van de gevallen waarvoor euthanasie mogelijk zou zijn. Het is duidelijk dat sommigen zeer ijverig op zoek zijn naar motieven om zoveel mogelijk mensen te kunnen laten euthaniseren.

Dit alles toont volgens mij duidelijk aan dat euthanasie gevaarlijk is en steeds verder zal gaan, naar een steeds hartelozere maatschappij. Laat ons echter niet vergeten dat euthanasie en zelfdoding altijd verkeerd is:

“Wat de motieven en de aangewende middelen ook mogen zijn, de directe euthanasie bestaat erin om een einde te maken aan het leven van gehandicapten, zieken of stervenden. Deze is moreel onaanvaardbaar.” (Cath., 2276)

Het tegenwoordig wijd verbreide idee dat wij zelf mogen beschikken over ons leven, is immers een dwaling:

“Iedereen is verantwoordelijk voor zijn leven ten opzichte van God, die het hem geschonken heeft. God blijft dan ook de soevereine Heer ervan. We zijn verplicht het leven met dankbaarheid te aanvaarden en het tot Zijn eer tot heil van onze zielen te behoeden. Wij zijn de beheerders, niet de eigenaars van het leven dat God ons heeft toevertrouwd. We beschikken er niet over.” (Cath., 2280)

Als we zien hoe euthanasie steeds verder gaat en leidt tot steeds grotere ongevoeligheid, kunnen we beseffen dat het inderdaad verkeerd is, omwille van de reden die in het citaat hierboven staat. Laten we hopen dat het tij nog gekeerd kan worden en dat onze maatschappij mag beseffen dat het zo niet verder kan en dat er dringend terug meer respect voor het leven moet komen. Wie meer informatie wilt over euthanasie, kan dit hier lezen.

Bron: Peuteman, A., Wie helpt oma sterven? Levensmoeë bejaarden, Knack, nr. 34, 34/08/2017, p. 24-28.

Auteur:Hiëronymus Saepinus

"Licet nos aut angelus de caelo evangelizet vobis praeterquam quod evangelizavimus vobis, anathema sit." (Gal. 1, 8) "Non enim est occultum quod non manifestetur nec absconditum quod non cognoscatur et in palam veniat." (Lc. 8, 17)

11 commentaren op “Het hellend vlak van euthanasie: euthanasie en levensmoeheid

  1. – Ik erger me altijd aan de uitdrukking “waardig levenseinde”, die de vrijzinnigen zo graag gebruiken. Is een levenseinde waarbij je bijgestaan wordt door liefdevolle mensen die je pijn verminderen, soms een onwaardig einde ?

    – Ook in je laatste levensuren ben je kind van God, en moet je je eigen leven niet beëindigen (met de hulp van een ander). Net vóór je Christus gaat ontmoeten … De scheppende God wil niet dat de mens zichzelf of andere mensen doodt, of het zou moeten gaan over wettige zelfverdediging.

  2. Een Nederlandse hoogleraar pijnbestrijding Ben Crul, zegt dat euthanasie medisch gezien niet meer nodig is, omdat men tegenwoordig in staat is om met palliatieve zorg en medicatie het lijden voldoende te verzachten. Het is dus eerder een kwestie van angst voor eventueel lijden die achter de euthanasievraag zit. Aangezien zorgbehoevenden geen geld opbrengen maar geld kosten, zal de staat op geraffineerde wijze deze verliespost willen elimineren door onder andere euthanasie, via de media, aanvaardbaar te maken met voorbeelden van liefst zo schrijnend mogelijke toestanden om de angst maar aan te wakkeren. Na je pensioen mag je nog even genieten, maar van de moment dat je begint te sukkelen wordt het stilletjes aan tijd om het veld te ruimen. “It’s the economy stupid” zei Clinton, en daar heeft hij dus gelijk in. Het antwoord van ons zou een meer gemeenschappelijk leven moeten zijn waar ouderen en andere zorgbehoevenden niet weggestopt worden maar een waardige rol spelen in de dagelijkse gang van zaken. Ik heb ooit een Afrikaanse vrouw ontmoet die vertelde dat er in haar land geen bejaardentehuizen waren, niet nodig, men zorgt daar vanzelfsprekend voor elkaar. Dat hebben we hier, mede door de industrialisatie, verloren. In plaats van leefgemeenschappen te vormen zit ieder hier met zijn eigen individuele draadje aan “Big Brother” vast. Aan de natuurlijk levende gemeenschapsmens valt immers minder te verdienen. Hoe verder de mens van zijn natuur getrokken wordt, zowel geestelijk als lichamelijk, hoe meer er aan die mens verdiend kan worden. Een uitdaging misschien aan ons, katholieken, om te zoeken naar mogelijkheden tot gemeenschapsvorming.

  3. Euthanasie wordt natuurlijk ook door vrijzinnigen flink gepromoot omdat ze weten dat ze daar het katholicisme mee treffen. Elk euthanasiegebeuren is in feite een desavoueren van het katholicisme, alhoewel sommigen zich dat misschien niet echt realiseren.

    1. Inderdaad, het is een strijd tegen de Kerk, tegen alle menselijkheid, tegen de God die leeft en het leven liefheeft.

    2. ‘desavoueren’ = niet erkennen (dit moest ik wel even opzoeken in het woordenboek, want ik begreep niet direct dit woord).

      De Katholieke Kerk wordt lang niet meer door iedereen erkend. U heeft hierin wel gelijk. In reacties op verschillende forums heb ik een paar jaar geleden al voorbij zien komen, dat men de Katholieke Kerk als misdadige organisatie aangemerkt wil hebben, vooral vanwege de misbruikschanddalen van decennia jaren geleden, vanwege het in de doofpot stoppen en vooral omdat sommige priesters in een andere parochie verder kon gaan. Hoe dan ook de haat is wel degelijk toegenomen naar de r.k. Kerk toe, deels dan toch door eigen schuld.

      Toch zijn er gelovigen die verder kijken en weten dat het ook met zwakheid en zonde van de mens te maken heeft en dat elk mens daar last van heeft, hoe hoog of hoe laag je ook op de maatschappelijke ladder staat en ook al ben je een priester of een bisschop, dominee etc.

  4. ALARM VOOR NEDERLAND!!
    Het volgende slaat echt alles. Over een ‘legaal’ middel voor zelfdoding. Gevaarlijk voor mensen, jong en oud die een einde aan hul leven willen maken, dus zelfmoord willen plegen. Gisteravond ook op tv. Nieuwsuur NPO-2 : Zie https://www.youtube.com/watch?v=IXjvi59W4XI te zien, daarnaast ook vele andere video’s en zeker nog 2 nieuwe videofilmpjes hierover.

    1. Vanuit een atheïstisch/humanistisch standpunt bekeken is dit goed te begrijpen. Men plaatst het zelf in het middelpunt in plaats van een groter geheel (God en/of de gemeenschap). Een hyper individualistische kijk op het leven. Het verbaast me wel hoe deze mensen zichzelf een soort tevredenheid aanpraten met een absoluut einde van hun bestaan. Dit gaat in tegen het natuurlijk verlangen dat elke mens heeft naar een overstijgen van de betrekkelijkheid van dit aardse leven naar een eeuwig geluk. Het is alsof deze mensen uit eigen beweging een plank voor hun kop zetten. Met al hun zachte praat zie ik bij deze mensen een hardheid van hart, vooral ten opzichte van mensen die er anders over denken. Vooral omdat euthanasie om medische redenen niet meer nodig is, is het merkwaardig dat velen er toch voorstander van blijven. Bang om het leven uit handen te geven en de dood te aanvaarden zoals hij komt? In ieder geval een ernstig gebrek aan geloof maar toch zeker een gebrek aan echte liefde want liefde doodt niet. Ik vind het griezelig dat dit soort mensen de griezeligheid van hun woorden en daden weten te verkopen met zoveel aannemelijk klinkende praat.

  5. — Ook op de Vlaamse tv (VTM) was er een korte reportage over het middel voor zelfmoord. Vrijzinnige Prof. Wim Distelmans, pro euthanasie, kwam uitleggen dat hij er tegen was, maar iemand anders mocht “duidelijk maken” dat zoiets welkom was.

    — Conclusie : we glijden verder af naar legale, aanvaarde zelfmoord. Op het einde krijgt de familie van de betrokkene misschien nog wel een premie (geen pensioen uitbetalen, goed tegen overbevolking, …).

    — Afschuwelijk : echt de CULTUUR VAN DE DOOD (dixit Sint Johannes-Paulus II).

  6. Ter verduidelijking van mijn reactie op 2 sept. 2017 op 02:04 uur:
    Op de NOS website: “Dit middel doodt mensen, en wij maken ons druk om een beetje fipronil?” In Rubriek Binnenland op 2 september 2017 om 13:15 uur. Een Hoogleraar (Joep Hubben) is bezorgd over de plannen van een coöperatie (Coöperatie Laatste Wil) om informatie te geven aan haar leden over een nieuw zelfdodingsmiddel.

Er is geen mogelijkheid (meer) om commentaar te geven op dit nieuwsbericht